آرتروز شانه

در آرتروز مفصل شانه ،التهاب مایع مفصلی و تکه های های استخوانی – غضروفی ازاد  در مفصل هم شایع هستند. تخریب پاتولوژیک در سطح مفصلی در بازو و یا سر کتف میتواند در اثر موارد زیر باشد:

مصرف خوراکی کورتون باعث ۱۰% موارد تعویض مفصل شانه در سال میباشد

سایر عللی که احتما ًلا در آرتروز شانه مؤثر هستند عبارتند از: -داروی تزریقی – ضربه – بیماری گوشه (اختلالات زنجیرهای لیپید) – بیماریهای متابولیک

با اینکه خوردگی سر بازو شیوع زیادی ندارد ولی مصرف کننده های وریدی مواد مخدر جزء علل اصلی این بیماری میباشند. (گرچه مصرف وریدی مخدرها مخصوصا هرویین با افزایش بروز خوردگی سر استخوان ران همراه است ولی به دلیل کمتر شایع بودن خوردگی سر استخوان بازو میزان آن کمتر برآورد شده.)

در مشکلات مفصل شانه نکته ای که باید توجه کرد این است که خوردگی سر استخوان شانه میتواند به عنوان علت ایجاد مشکل باشد و یا در مرحله آخر بیماری ایجاد شده باشد.

همه چیز درباره کپسولیت چسبنده (شانه یخ زده)

مهمترین اختلاف بین خوردگی سر استخوان  ران و بازو این است که که شانه تحمل وزن کمتری دارد.

ریسک فاکتورهای خوردگی سر استخوان شانه عبارتند از: – مصرف کورتون – رادیاسیون و رادیوتراپی – آنمی سیکل سل

ولی در بزرگسالان بدون مشکل زمینه ای و در شناگران رقابتی بروز آن قابل توجه است و نشاندهندۀ این است که برخلاف تصور پیشین همراهی اتفاقات با عوامل ژنتیکی مستعدکننده ارتباط پیچیدهتری دارند.

آرتروز شانه بیشتر در بیماران در دهه ۵ زندگی شیوع دارد و در مردان شایعتر است.

اگرچه ورزش های ایزوتونیک و ایزومتریک و ایزوکینتیک همگی باعث بهبود درد و ناتوانی و سرعت راه رفتن میشود ولی اختلاف نظر در اینکه کدام بر دیگری برتری دارد وجود دارد . مقدار دقیق مقاومت و تعداد دفعات ورزش برای آرتروز اندازگیری نشده اما بر اساس مطالعات اخیر نشان داده که افرادی با آرتروز زانو که از گایدلاین های برنامه ورزشی امریکن کالج برای افزایش قدرت استفاده میکنند ، قدرت بیشتری در اندام تحتانی نسبت به سایر افراد به دست اورده اند ؛ دستور العمل پیشنهادی شامل فشار خارجی بیشتر از۴۰٪ میزان ماگزیمم قدرت فرد برای ۸ تا ۱۲ بار تکرار در ۲ تا ۴ ست است .

عوامل مستعدکننده آرتروز مفصل شانه عبارتند از:

-پارگی کامل تاندونهای تطراف شانه

– ناپایداری شانه در جهات مختلف به هر دلیلی

لنفوما – – سابقه جراحی  ترمیم کپسول مفصل شانه  بخاطر ناپایداری قدامی شانه.

– آرتروز عفونی حاد نباید مورد غفلت قرار بگیرد و با  آرتروز حاد اشتباه شود. مخصوص ًا وقتی سابقه وریدی مواد مخدر  وجود دارد.

شرح حالی که میگیریم باید شامل  شکستگی های استخوانی _سابقه در رفتگی شانه – سابقه پارگی تاندونهای اطراف شانه و حرکات تکراری – اختلالات متابولیک – ضعیف بودن سیستم ایمنی– مصرف طولانی کورتون و سابقه جراحی در شانه باشد.

ناهمواری شانه ها

 علائم آرتروز شانه

درد شانه که با فعالیت تشدید مییابد و با استراحت بهبود نسبی دارد. درد معمولاً در همۀ حرکات شانه وجود دارد. در مراحل پیشرفته احتمال بروز محدودیت حرکات شانه – ضعف یا محدود کردن حرکات به دلیل درد وجود دارد.

تظاهرات کپسولیت چسبنده : درد معمولاً در محدودۀ بازو است ولی بطور معمول در ساعد حس نمیشود.

درد معمولاً مبهم است. میتوانند درد بصورت تیز و شدید در انتهای دامنه حرکتی ذکر کنند. درد معمو ًلا در وضعیت طاقباز بیشتر است و در هنگام خوابیدن روی آن شانه شدید میشود.

درد ممکن است در سیکل خواب و بیداری فرد تأثیر بگذارد و مثل سایر دردهای مفصل , درد شانه هم در صبحها بدتر است. در این بیمار هیچگونه علائم نورولوژیکی مثل بیحسی یا گزگز نباید وجود داشته باشد.

«معاینه فیزیکی»

– محدودیت حرکت شانه یک علامت خیلی مهم است به ویژه اگر در چرخش خارجی شانه یا حرکت دور کردن بازو از بدن باشد. درد آرتروز شانه هم حرکات غیرفعال و هم فعال تحت تأثیر قرار میگیرند ولی در پارگی تاندونهای اطراف شانه فقط حرکات فعال تحت تأثیر قرار میگیرد.

یعنی در آسیبهای تاندونهای اطراف شانه حرکات غیرفعال در حد نرمال است مگر اینکه این آسیب باعث ایجاد شانه منجمد باشد. معمولاً وقتی در مقابل حرکت اندام مقاومت گذاشته میشود، درد افزایش مییابد و صدای خش خش در  هنگام  حرکت مفصل شانه هم شایع است.   درد در هنگام لمس ممکن است در قسمت قدامی تاندونهای اطراف شانه لمس شود و یا در قسمت خلفی خط مفصلی

مثل سایر اختلالات عضلانی اسکلتی، معاینات جامع و‌کامل مهم است و نباید فقط به محدوده شانه تمرکز کرد . اگر آرتروز در مفصل کتف  هم  وجود داشته باشد ممکن است در لمس محل اتصال ترقوه به استخوان شانه  هم درد  إحساس شودا. به دلیل عدم استفاده از مفصل به دلیل درد، از بین رفتن عضلات اطراف شانه هم  رخداده باشد.حس سطحی و رفلکسها باید طبیعی باشند.

درمان پارگی تاندون شانه با طب فیزیکی

«محدودیت عملکردی»

اعصاب در شانه بسیار زیاد هستند و ممکن است بیماران از دردهای بسیار شدید و محدودیت حرکتی شکایت داشته باشند. هر حرکتی که مقاومت، قدرت انعطاف پذیری اندام فوقانی را نیاز داشته باشد، ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد.

فعالیتهایی که نیاز به بالا بردن دست از بالای سر داشته باشد و در وضعیت چرخش خارجی شانه باشد محدود می- شود از جمله فعالیتهای روزانه مثل شانه زدن موها، مسواک زدن یا قرار دادن یا برداشتن وسایل از کمدهای بالا و یا فعالیتهایی که با پرتاب کردن یا گرفتن اشیا در بالای سر باشند. مثل همه دردهای مزمن خواب بیمار  تحت تأثیرقرار میگیرد و ممکن است سیستم خواب یا هورمونی را به هم بریزد. احتمال افسردگی در فرد افزایش میابد باعث پاسخ ضعیف به درمان  شود یا بیمار درد را بیش از اندازه واقعی احساس کند.

درمان شانه یخ زده با طب فیزیکی

تشخیص افتراقی

 عکس رادیولوژی برای بررسی غضروف مفصلی و فضای مفصل شانه لازم است.

در این عکسها ممکن است موارد زیادی مشاهده شود مثل: صاف شدن  سر استخوان بازو، استخوان اضافه در لبه مفصل ، رسوب کلسیم در تاندون ، کیست های داخل استخوان زیر غضروف مفصلی در سر استخوان مفصل، خوردگی های های استخوانی و جابه جایی در سر استخوان بازو.

اگر پارگی روتاتورکاف مزمن داشته باشیم که توانسته باشد غضروف مفصلی را تخریب کند، سر استخوان بازو در زیر سطح زیرین حفره مفصلی شانه بصورت فشرده شده دیده میشود . آرتروز مفصل ترقوه هم ممکن است در عکس رادیولوژی دیده شود.

برای بررسی پارگی تاندون اطراف شانهMRI  تشخیصی است.

CT نقش منحصر به فردی در تشخیص نیمه دررفتگی خلفی سر بازو به نسبت حفره مفصلی شانه دارد .

سونوگرافی عضلانی اسکلتی هم شهرت بسیاری در این زمینه بدست آورده است.ولی در تشخیص آرتروز مفصل شانه سونوگرافی نقش بسیار کمی از ایفا میکند.

نوار عصب عضله  برای رد  اختلالات عصب مثل دیسک گردن یا درگیری عصب شانه کمک کننده هستند.

در زنان با درد شانۀ مقاوم به درمان مناسب بهتر است انجام ماموگرافی هم در نظر داشت.

توانبخشی آرتروز شانه

مفصل شانه دارای ساختای پیچیده متشکل از چندین مفصل با نگهدارنده های دینامیک و استاتیک هست که می تواند به انجام عملکرد یا شکست عملکرد منتهی شود.یک برنامه توانبخشی خوب باید بایستی حساب شده و خصوصیات مفصلی شانه را در نظر داشته باشد.

تلاش برای توانبخشی بایستی برای ترمیم قدرت، استقامت و انعطاف پذیری عضلات شانه اختصاص داده شود.فیزیوتراپی یا کاردرمانی باید با تمرکز روی عضلات نواحی پشتی فوقانی ،گردن عضلات کتف انجام شود,ولی کل عضلات اندام فوقانی شامل تاندونهای اطراف شانه ،بازو،ساعد،مچ دست و دست را باید در نظر داشت.

بیماران از آب درمانی سود میبرند و به راحتی تمرینات را یاد میگیرند و بعد میتوانند یک برنامه مستقل ورزش در استخر انجام دهند.

میتوان برای کنترل درد از دستگاه هایی از قبیل تکارتراپی ، اولتراسوند ،لیزر پرتوان ،شاک ویوتراپی استفاده کرد. بلوک عصب سوپرااسکاپولار برای کنترل درد کمک کننده است

تحریک الکتریکی یا فیزیوتراپی ساده ،نمیتواند جای انقباضات ارادی را بگیرد و به صورت روتین برای مفاصل ملتهب استفاده نمیشود.