درمان سندروم کوبوئید با طب فیزیکی
سندروم کوبوئید یا بیماری ساب لاکسیون استخوان کوبوئید یک اختلال تقریباً شایع در بین ورزشکاران است که در آن فرد در کف پا احساس درد شدید می کند. در قسمت جانبی پا استخوانی به نام کوبوئید وجود دارد که وارد شدن آسیب به این استخوان، سندروم استخوان کوبوئید را به وجود می آورد. یک مفصل مکعبی شکل در پاشنه پا وجود دارد که در این سندروم آسیب می بیند و دچار قفل می شود. درمان به موقع این سندروم از اهمیت بالایی برخوردار است؛ متخصصان طب فیزیکی می توانند از طریق معاینات مختلف به این سندروم پی ببرند و آن را درمان کنند. در ادامه مطلب به عوامل، نشانه ها و راه های درمان این سندروم اشاره می شود.
چه عواملی سبب به وجود آمدن سندروم کوبوئید می شود؟
عوامل متعددی در بروز سندروم کوبوئید نقش ایفا می کنند. عوامل به وجود آورنده این سندروم باعث ایجاد انحراف جزئی استخوان های کوبوئید که در وسط پا وجود دارند؛ می شود. انحراف استخوان های وسط کف پا باعث فروپاشی مفصل متقاطع می شوند و علائم این سندرم به وجود می آید. به طور کلی عوامل به وجود آورنده این سندروم باعث می‌شوند تا استخوان کوبوئید با سایر استخوان های مفصل کالکانوکوبوئید همتراز نباشد و آسیب‌هایی برای فرد به وجود بیاید.
برخی از مهمترین عوامل به وجود آورنده این سندروم عبارتند از:
آسیب مچ پا: برخی از آسیب های مچ پا مانند پیچیده شدن مچ پا، وارد آمدن فشار روی رباط ها و استخوان های مچ پا باعث ایجاد این سندروم می شود؛ زیرا آسیب مچ پا باعث نیمه دررفتگی استخوان کوبوئید می شود و در این حالت استخوان کوبوئید به سمت بیرون و استخوان پاشنه به سمت داخل منحرف می شود.
شکستگی استخوان متصل به کوبوئید: این حادثه می تواند در اثر پریدن ها و سقوط ناگهانی اتفاق بیفتد. در اثر شکستگی این استخوان، جابجایی جزئی در استخوان های جانبی پا ایجاد می شود و این سندروم را به وجود می آورد.
سایر عوامل به وجود آورنده این سندروم عبارتند از:
اضافه وزن و چاقی زیاد
پوشیدن کفش های خیلی تنگ و نوک تیز در طولانی مدت
ورزش و انجام فعالیت بیش از حد، بدون استراحت دادن به خود
تمرینات مربوط به رقص باله
بیماری هایی مانند استئوآرتریت و نقرس
پوکی استخوان و کمبود کلسیم
سندروم کوبوئید با چه نشانه های فیزیکی بروز پیدا می‌کند؟
بیماری ساب لاکسیون استخوان کوبوئید، بیشتر با چند علامت خاص در معاینات فیزیکی شناسایی می شود. با توجه به اینکه تنها راه شناسایی و تشخیص بیماری ساب لاکسیون استخوان کوبوئید، معاینات فیزیکی و بررسی علائم بالینی است؛ نشانه ها در این سندروم از اهمیت بالایی برخوردار هستند. مهمترین نشانه های سندروم استخوان کوبوئید عبارتند از:
درد قسمت جانبی پا: مبتلایان به این سندروم در قسمت جانبی پا یا قسمتی که کوچکترین انگشت پا قرار دارد؛ بیشترین درد را احساس می کنند زمانی که افراد در حالت ایستاده قرار می گیرند یا وزن آن‌ها روی قوس پا قرار می گیرد؛ درد را با شدت بیشتری احساس می کند. این درد ممکن است به قسمت های دیگر نیز گسترش پیدا کند.
التهاب و تورم: اغلب افراد مبتلا به این سندروم دچار التهاب و تورم در منطقه آسیب دیده نیز هستند. هرچه آسیب در این قسمت بیشتر باشد تورم نیز بیشتر خواهد شد.
سایر علائم احتمالی این سندروم عبارتند از:
• احساس ضعف در انگشتان پا
• احساس سوزش و گزگز در قسمت انگشتان
• تورم و التهاب در قسمت مچ پا
• ادم و تجمع مایع در قسمت مچ پا
• لنگیدن در هنگام راه رفتن
آیا راهی برای پیشگیری از سندروم کوبوئید وجود دارد؟
بررسی دلایل ایجاد سندروم استخوان کوبوئید می‌تواند افراد را با روش های پیشگیری از سندروم تا حدود زیادی آشنا کند. به عنوان مثال چاقی و اضافه وزن زیاد می تواند به عنوان یکی از عوامل خطر این سندروم در نظر گرفته شود؛ به همین سبب توصیه می شود افرادی که اضافه وزن زیادی دارند قبل از کاهش وزن خود از دویدن و ورزش های سنگین که باعث فشار آمدن به پا می‌شود؛ پرهیز کنند. سایر راه های پیشگیری از این سندروم عبارتند از:
پوشیدن کفش های مناسب: پوشیدن کفش های طبی و مناسب هنگام دویدن و کوهنوردی می تواند تا حدود زیادی از ابتلا به این سندروم جلوگیری کند.
جلوگیری از فعالیت‌های ورزشی بیش از حد: مبتلا شدن به سندروم استخوان کوبوئید در ورزشکاران بیش از سایر افراد رخ می دهد؛ علت این امر می تواند فعالیت های بیش از حد ورزشکاران باشد. همواره به ورزشکاران توصیه می شود که در صورت احساس فشار و درد در کف پا، استراحت کنند و برای مدتی کوتاه فعالیت ورزشی خود را متوقف کنند. ادامه دادن به فعالیت های ورزشی می تواند احتمال ایجاد این سندرم را افزایش دهد.
روش های درمان سندروم استخوان کوبوئید با کمک طب فیزیکی
برای درمان سندروم استخوان کوبوئید در ابتدا باید به متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کرد. متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با گرفتن شرح حال از بیمار این سندروم را تشخیص می دهد. استفاده از روش های تشخیصی مانند ام آر آی و رادیوگرافی برای تشخیص این سندروم کارایی زیادی ندارد؛ مگر اینکه در کنار این سندروم آسیب های دیگری مانند پاره شدن رباط و لیگمان نیز به وجود آمده باشد.
مهمترین روش های درمان سندروم استخوان کوبوئید عبارتند از:
جا اندازی استخوان: از آنجا که در این بیماری استخوان کوبوئید جابجا می شود، متخصص طب فیزیکی با انجام مانور های خاصی روی بیمار آن را جا اندازی می کند.
تکنیک rice: در این تکنیک پس از اینکه استخوان جا اندازی شد؛ از کمپرس یخ برای رفع التهاب استفاده می شود و پای بیمار با استفاده از یک باند الاستیک فشرده سازی می شود سپس پا بالاتر از قلب قرار داده می‌شود تا تورم کاهش پیدا کند.
فشار دادن استخوان کوبوئید: پزشک انگشت شست خود را در محل قرار گیری استخوان کوبوئید قرار می دهد و همزمان انگشتان پا بیمار را به سمت پایین پا می کشاند؛ سپس محل استخوان را فشار می دهد و چندین بار این عمل را تکرار می کند تا علائم بیمار کاهش پیدا کند و استخوان جا اندازی شود.
نتیجه گیری
سندروم کوبوئید که تحت عنوان بیماری ساب لاکسیون استخوان کوبوئید نیز شناخته می شود؛ نوعی آسیب است که در آن استخوان کوبوئید در محل مفصل جابجا می شود و مشکلاتی را برای بیمار به وجود می آورد. سقوط، رقص باله، پریدن ناگهانی، صافی کف پا، در رفتگی مچ پا و شکستگی استخوان متصل به کوبوئید جزو عوامل این سندروم هستند. با مراجعه به مطب دکتر سارا سادات محسن الحسینی متخصص طب فیزیکی در تهران می توانید این سندروم را درمان کنید.
