درمان تنگی کانال نخاعی گردن به کمک روش های غیر جراحی
درد مزمن پشت گردن یکی از اختلالات تقریباً شایع است که می تواند به علت های گوناگون در افراد بروز پیدا کند. تنگی مجرای گردن یا تنگی کانال نخاعی گردن یکی از اصلی ترین علت های درد مزمن گردن است. زمانی که کانال یا مجرای نخاعی گردن با کاهش فضا روبرو می شود؛ ریشه های عصبی و نخاع دچار فشار می شوند و عوارضی را برای بیمار ایجاد می کنند. این نوع اختلال به سه نوع مرکزی، محیطی و محیطی و مرکزی تقسیم بندی می شود. خوشبختانه از طریق راه های غیر جراحی می توان این اختلال را درمان کرد. در ادامه مطلب نشانه های بیماری، راه های تشخیص و درمان ذکر می شوند.
تنگی کانال نخاعی گردن با چه نشانه‌های فیزیکی همراه است؟
علائمی که همراه با اختلال تنگی کانال نخاعی گردن بروز پیدا می کنند؛ با توجه به علت و پیشرفت بیماری می توانند متفاوت باشند. علت اصلی به وجود آمدن نشانه های فیزیکی در فرد مبتلا، تحت فشار قرار گرفتن نخاع است. از آنجا که این بیماری در طی زمان و با سرعت کند ایجاد می شود علائم و نشانه‌های فیزیکی نیز به مرور زمان پیشرفت پیدا می کنند و گسترش می یابند؛ مگر زمانی که بیماری به علت هرنی دیسک به وجود بیاید؛ آنگاه علائم می توانند به صورت ناگهانی در فرد بروز پیدا کنند.
مهمترین علائم بیماری تنگی مجرای نخاع گردن عبارتند از:
درد گردن: درد گردن به عنوان علامت همیشگی در نظر گرفته نمی شود زیرا در برخی از مواقع فرد مبتلا درد خاصی را در گردن احساس نمی کند اما در مواردی نیز درد گردن به صورت متوسط تا شدید مشاهده می شود. گاهی این درد به قسمت های دیگر بدن مانند بازوها، دست ها و انگشتان کشیده می شود و احساس بی حسی و ضعف را در این اندام ها به وجود می آورد.
کاهش دامنه حرکتی گردن: بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی با کاهش دامنه حرکتی در قسمت گردن مواجه می شوند به طوری که نمی توانند به صورت کامل و بدون درد گردن خود را تکان دهند. در برخی از مواقع تکان دادن گردن باعث می‌شود که فرد احساس برق گرفتگی در اندام های فوقانی داشته باشد؛ این علامت با نام لرمیت معروف است.
عدم توانایی در انجام کارهای ظریف: افراد مبتلا به تنگی مجرای گردن در موارد پیشرفته توانایی انجام کارهای ظریف و دستی را از دست می دهند؛ گاهی افراد ممکن است در هنگام تایپ کردن با درد دست نیز مواجه شوند.
علائم میلوپاتی: زمانی که ریشه های عصبی در نخاع تحت فشار قرار بگیرند؛ علائمی به عنوان میلوپاتی بروز پیدا می کند. تغییر در راه رفتن بیمار، سفتی و اسپاسم عضلات، لاغری عضلات شانه و تحلیل عضلات بالای استخوان کتف جزء این علائم هستند.
سایر نشانه های فیزیکی در موارد پیشرفته عبارتند از:
اختلال در دفع ادرار
اختلال در دفع مدفوع
احساس درد تیر کشنده در پشت قفسه سینه
گزگز و خواب رفتگی بازو، ساعد و دست
به کمک چه روش هایی می توان تنگی کانال نخاعی گردن را تشخیص داد؟
تشخیص دقیق تنگی کانال نخاعی گردن از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا تشخیص بخشی از روند درمان است و تشخیص اشتباه می تواند باعث شود تا بیمار به موقع درمان نشود و راه را برای پیشرفت بیماری هموار کند. برای تشخیص دقیق تنگی کانال نخاعی می توان به متخصص طب فیزیکی مراجعه کرد. مهمترین روش های تشخیص تنگی مجرای گردن عبارتند از:
شرح حال و معاینه بالینی: برای تمامی بیماری ها شرح حال و معاینه بیمار اهمیت ویژه ای دارد. پزشک از طریق شرح حال گرفتن احتمال وجود بیماری خاصی را تخمین می زند و با استفاده از روش‌های دقیقتر بیماری را تایید می‌کند. کوبیدن چکش پزشکی به روی تاندون های زانو و آرنج، حرکت دادن گردن بیمار و بررسی تعادل بیمار جزو معاینه بالینی هستند.
ام آر آی: ام آر آی اطلاعات زیاد و دقیقی را در اختیار پزشک قرار می‌دهد؛ که پزشک می‌تواند با استفاده از این اطلاعات بیماری را به صورت کامل تشخیص دهد و راهکارهای درمانی را با توجه به وضعیت بیمار ارائه دهد. پزشک از روی قطر کانال نخاعی می تواند به تنگی مجرای گردن پی ببرد.
سایر روش های تشخیصی عبارتند از:
سی تی اسکن گردن با بازسازی ساژیتال
گرفتن الکترومیوگرافی
در چه مواقعی روش های جراحی برای درمان انتخاب می شوند؟
برای درمان تنگی کانال نخاعی گردن می توان از روش‌های غیر تهاجمی استفاده کرد اما استفاده از روش‌های غیر تهاجمی به شرایط خاصی نیاز دارد و نمی توان برای تمامی افراد این روش را به کار برد. اگر تنگی کانال نخاعی گردن در درجات خفیف و متوسط باشد و در بیمار علائم عصبی مانند ضعف اندام های فوقانی و تحتانی بروز نکرده باشد؛ می توان از روش های غیر جراحی استفاده کرد. تنگی مجرای گردن در برخی از افراد به قدری شدید است که فرد به کم خونی نخاع دچار شده است و مسیرهای عصبی مسدود شده‌اند؛ در این گونه مواقع پزشک روش‌های جراحی را برای بیمار به کار می گیرد.
در عمل های جراحی نخاع و سایر اعصاب آزاد می شوند و فشار از روی نخاع و سایر رشته‌های عصبی برداشته می‌شود و علائم فرد بهبود پیدا می‌کند.
روش های غیر تهاجمی برای درمان تنگی کانال نخاعی گردن
اگر تنگی کانال نخاعی به موقع تشخیص داده شود از طریق روش های غیر جراحی و روش های طب فیزیکی به راحتی می توان جلوی پیشرفت بیماری را گرفت و بیماری را درمان کرد.
مهمترین روش های غیر جراحی برای درمان تنگی مجرای گردن عبارتند از:
طب سوزنی: طب سوزنی یکی از موثرترین روش ها برای باز کردن مسیرهای عصبی است. طب سوزنی باعث تحریک ترشح اندورفین می شود و علاوه بر باز کردن مسیرهای عصبی درد بیمار را کاهش می دهد.
روش های توانبخشی: بسیار متنوع هستند و می توانند به عنوان یک روش درمانی موثر در درمان تنگی مجرای گردن مورد استفاده قرار بگیرند. تمرینات کششی ستون فقرات با هدف ریلکس کردن عضله های بدن، کایروپراکتیک و درمان های دستی جزو روش های فیزیوتراپی محسوب می شوند.
لیزرپرتوان:در کاهش التهاب نخاع و ترمیم دیسکهای بیرون زده و کاهش فشار بروی نخاع موثر است
تزریق کورتیکواستروئید: اگر درد بیمار شدید باشد و بیمار در ناحیه مجرای گردن دچار التهاب و تورم باشد؛ متخصص طب فیزیکی در کنار روش های توانبخشی، در ناحیه گردن کورتیکواستروئید تزریق می کند.
سایر روش های درمانی عبارتند از:
• تحریک الکتریکی ناحیه گردن برای کاهش درد و افزایش انعطاف
• تجویز گردنبند طبی برای محدود کردن حرکات گردن تا سه ماه
• تجویز داروهای مانند گاباپنتین و پرگابالین برای کاهش گزگز اندام ها
نتیجه گیری
تنگی کانال نخاعی گردن یکی از اختلالات شایع است که در اثر افزایش سن، فرسایش مهره های ستون فقرات، آرتروز گردن، مشکلات مربوط به دیسک های بین مهره ای گردن و وارد شدن ضربه به گردن می تواند رخ دهد. درد گردن، درد بازو و شانه، عدم تعادل در راه رفتن و احساس درد در هنگام ایستادن جزو نشانه‌های این بیماری است. مراجعه ی به موقع نزد پزشک متخصص طب فیزیکی می تواند به درمان زودهنگام کمک کند. برای درمان می توانید به مطب دکتر سارا سادات محسن الحسینی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تهران مراجعه کنید.
