شانه یخ زده یا فروزن شولدر که گاهی با چسبندگی غلاف شانه نیز از آن یاد می‌شود؛ یکی از مشکلات مربوط به دستگاه حرکتی بدن است که در آن مفصل شانه خشک می‌شود و دامنه حرکتی آن به شدت کاهش پیدا می‌کند؛ این عارضه می‌تواند در اثر آسیب تاندون و بافته‌ای اطراف این مفصل به وجود بیاید. این عارضه بین افراد ۴۰ تا ۶۰ ساله بیش از سایر افراد رخ می‌دهد و در زنان نسبت به مردان شایع‌تر است. خوشبختانه از طریق روش‌های طب فیزیکی می‌توان این عارضه را درمان کرد. در ادامه مطلب به بررسی علت‌ها و علائم این بیماری و همچنین روش‌های درمانی آن پرداخته می‌شود.
علل شانه یخ زده چیست؟
علت اصلی این بیماری ناشناخته یا ایدیوپاتیک است؛ اما به طور کلی می‌توان هر عاملی را که باعث کوچک شدن و کلفت شدن کپسول مفصلی، التهاب رباط‌ها و تاندون‌های شانه شود را جزو علل این بیماری به حساب آورد. برخی از عوامل یا ریسک فاکتورهای ایجاد کننده این بیماری عبارتند از:
- تروما در گردن مانند آرتروز
- مصرف برخی از داروها
- آسیب‌های ورزشی در قسمت شانه و گردن
- برخی از بیماری‌های زمینه‌ای
- انجام برخی از جراحی‌ها
- عدم تعادل هورمون‌ها در بدن
- واکنش‌های خود ایمنی سیستم ایمنی
- عدم حرکت دادن شانه به مدت طولانی
- انجام جراحی در قسمت شانه
- التهاب کیسه‌های مایع مفصلی
- دیسکوپاتی گردن
- وارد شدن ضربات به قسمت شانه
- پارگی عضله‌های گرداننده شانه
بیماری های زمینه ای که باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری می شوند؛ عبارتند از:
- کم کاری تیروئید
- پرکاری تیروئید
- پارکینسون
- بیماری‌های قلبی
- دیابت
- سرطان
- سکته مغزی
- افسردگی
علائم شانه یخ زده چیست؟
علائم این بیماری با توجه به مراحل بیماری شانه یخ زده می‌تواند متفاوت باشد. به‌عنوان‌مثال در مرحله اول این بیماری بیمار می‌تواند شانه را حرکت دهد اما در حین حرکت دادن درد زیادی را حس می‌کند. در مرحله دوم دامنه حرکتی شانه کاهش پیدا می‌کند و در مرحله سوم بیمار عملاً نمی‌تواند شانه را حرکت دهد.
رایج‌ترین علائم بیماری شانه یخ زده عبارتند از:
- التهاب و تورم در قسمت شانه
- عدم داشتن عملکرد طبیعی در شانه
- درد شدید هنگام بالا بردن دست
- خشکی شدید مفصل شانه
- کاهش توانایی در انجام دادن کاره‌ای روزانه مانند لباس پوشیدن
- احساس درد مبهم در بازو
اگر این بیماری به موقع درمان نشود؛ می‌تواند پیشرفت کند و شانه دیگر را نیز درگیر کند. به همین سبب توصیه می‌شود به محض مشاهده علائم اولیه برای بررسی‌های بیشتر به متخصص طب فیزیکی مراجعه شود.
روش های درمانی شانه یخ زده
تشخیص بیماری
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ابتدا بیماران را به طور دقیق معاینه می‌کند و از طریق روش‌هایی مانند معاینات بالینی، رادیوگرافی ساده، آرتروگرافی و ام آر آی وجود یا عدم وجود این بیماری را تأیید می‌کند. سپس با توجه به پیشرفت بیماری روش‌های درمانی مختلفی را پیش می‌گیرد.
رایج ترین روش های درمانی عبارتند از:
ورزش درمانی
پزشک متخصص طب فیزیکی تمرینات و حرکات اصلاحی ویژه‌ای را به بیمار آموزش می‌دهد تا بیمار با انجام دادن تمرینات بتواند عارضه پیش آمده را بهبود بخشد. حرکاتی مثل باز کردن شانه در حالت خوابیده، ورزش آونگی، کشش حوله‌ای، کشش پاندول و کشش زیر بغل تعدادی از حرکات است که می‌تواند باعث درمان شانه یخ زده شود.
منوال تراپی
متخصص طب فیزیکی به آناتومی شانه مسلط است و می‌تواند محل دقیق عارضه را طی یک معاینه ساده تشخیص دهد. متخصص می‌تواند با استفاده از دست خود تکنیک‌ها و مانورهایی را روی شانه بیمار پیاده سازی کند و با استفاده از آن مفصل شانه را در جهات معین حرکت دهد. همچنین در این روش می‌تواند بافته‌ای شانه را به صورت عمقی ماساژ دهد و باعث کاهش استرس، درد و فشار عضلانی به وجود آمده در قسمت شانه شود. به طور کلی این روش سفتی و خشکی مفاصل را از بین خواهد برد.
درای نیدلینگ
درای نیدلینگ به معنی سوزن خشک است که در آن پزشک متخصص به منظور کاهش دردهای عضلانی، افزایش جریان خون و کاهش فشار عضلات سوزن‌های باریک و ظریفی را در نقاط ماشه‌ای عضله وارد می‌کند. این روش باعث تحریک داخل عضله‌ای می‌شود و به آزادسازی گره‌ها کمک می‌کند. این روش با روش طب سوزنی متفاوت است و با تکنیک‌های خاصی انجام می‌شود.
تکارتراپی
تکارتراپی یک روش مدرن فیزیوتراپی است که در آن از دستگاه خاصی که به یک صفحه فلزی متصل است؛ استفاده می‌شود. این دستگاه یک میدان مغناطیسی با فرکانس بالا ایجاد می‌کند که می‌تواند انرژی زیادی تولید کند و انرژی را به نقطه آسیب منتقل کند. انرژی وارد شده به شانه یخ زده می‌تواند باعث آزاد سازی عضلات و کاهش درد در بیمار شود. این روش باعث افزایش گردش خون و افزایش گردش لنف در بدن می‌شود.
فیزیوتراپی
متخصص طب فیزیکی از روش‌های مختلف فیزیوتراپی مانند شاک ویو تراپی، گرما درمانی، سرما درمانی، الکتروتراپی، لیزر تراپی، طب سوزنی، هیدروتراپی، طب سوزنی و مگنت تراپی برای درمان شانه یخ زده استفاده می‌کند. این روش‌های درمانی می‌توانند به صورت تلفیقی به کار روند؛ بدین صورت که پزشک متخصص از چندین روش به صورت هم زمان برای تسکین درد بیمار و افزایش دامنه حرکتی شانه استفاده کند.
تزریق داخل مفصل
باعث کاهش التهاب تاندون و ترمیم آسیب‌های داخل مفصل می‌شود
نتیجه گیری
بیماری شانه یخ زده یکی از بیماری‌های تقریباً شایع دستگاه حرکتی است که در اثر ضخیم شدن رباط‌های شانه، التهاب تاندون‌ها، ملتهب شدن کیسه مایع مفصلی به وجود می‌آید و از حرکت آزادانه مفصل شانه جلوگیری می‌کند. از طریق روش‌های غیر جراحی مانند منوال تراپی، لیزر تراپی، مگنت تراپی، شاک ویو تراپی، درای نیدلینگ و حرکات اصلاحی این بیماری درمان می‌شود. برای درمان این بیماری می‌توانید به مطب دکتر سارا سادات محسن الحسینی متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید. توجه به این نکته حائز اهمیت است که مراجعه سریع به پزشک در کنترل علائم و درمان بیماری بسیار مؤثر است.
