میاستنی گراویس از بیماری‌هایی است که با ضعف شدید عضلات بروز پیدا می‌کند. عضلات صورت و چشم بیش از سایر عضلات درگیر این بیماری می‌شوند. پیشرفت این بیماری باعث اختلال در عملکرد فرد می‌شود؛ به همین سبب تشخیص و درمان میاستنی گراویس در نزد پزشکان از اهمیت بالایی برخوردار است. متخصصان طب فیزیکی با ارائه راهکارهایی می‌توانند به بهبود زندگی بیماران کمک کنند. تحقیقات انجام شده نشان داده است که بیماران مبتلا به این اختلال به کمک راهکارهای طب فیزیکی به زندگی عادی بازگشته‌اند و امید به زندگی آنها به صورت نرمال در آمده است. در ادامه مطلب در خصوص علائم و راهکارهای درمان میاستنی گراویس با طب فیزیکی بیشتر صحبت می‌شود.
میاستنی گراویس جزو چه بیماری هایی طبقه بندی می شود؟
میاستنی گراویس جزو اختلال‌های خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن مسیرهای ارسال پیام عصبی از مغز به عضلات را مسدود می‌کند؛ در نتیجه عضلات نمی‌توانند به صورت صحیح فعالیت کنند. این بیماری جزو اختلال‌های عصبی – عضلانی نیز طبقه بندی می‌شود.
از نظر اپیدمیولوژی این بیماری جزو بیماری‌های نادر و مزمن طبقه بندی می‌شود. منظور از مزمن بودن این است که افراد به مدت طولانی به این بیماری دچار می‌شوند. طبق همین مطالعات اپیدمیولوژی، زنان بیش از مردان در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. در زنان این بیماری بیشتر در سنین ۲۰ و ۳۰ سال و در مردان در سن ۵۰ و ۶۰ سال بروز پیدا می‌کند.
این بیماری به هیچ عنوان واگیردار نیست و جزء بیماری‌های ارثی نیز تقسیم بندی نمی شود.
مهم ترین علت‌های ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- اختلال در عملکرد پروتئین تیروزین کیناز توسط آنتی‌بادی‌ها
- تولید آنتی‌بادی‌های مسدود کننده پیام عصبی توسط غده تیموس
- مبتلا شدن به تومورهای غده تیموس
- اختلال در تولید صحیح سلول‌های ایمنی
- تولید آنتی‌بادی‌های گیرنده استیل کولین
میاستنی گراویس با چه علائمی در افراد بروز پیدا می‌کند؟
اصلی‌ترین علامت میاستنی گراویس ضعف شدید عضلانی است. عضلاتی که درگیر این بیماری می‌شوند؛ متفاوت هستند و ضعف عضله می‌تواند در درجات مختلف بروز پیدا کند. ضعف عضلات با گذشت زمان بهبود پیدا می‌کند و در چندین سال ابتدایی بیمار شدیدترین نوع ضعف عضلانی را تجربه می‌کند. با توجه به نوع عضله درگیر شونده علائم بیماری می‌تواند متفاوت باشد.
مهم ترین علائم میاستنی گراویس عبارتند از:
- پتوز در یک یا هر دو پلک
- دوبینی عمودی
- دوبینی افقی
- صحبت کردن به صورت تو دماغی
- مشکل در بلع
- خارج شدن مایعات بلعیده شده به صورت غیر ارادی از بینی
- مشکل در جویدن غذاهای سفت
- ایجاد مشکل در خندیدن و اخم کردن
- مشکل در راه رفتن
- مشکل در صاف نگه داشتن گردن
علائم مربوط به میاستنی گراویس ممکن است به صورت ناگهانی بروز پیدا کنند. در اغلب موارد فرد به صورت همزمان تمامی علائم مربوط به بیماری را مشاهده نمی‌کند؛ در برخی از موارد نیز ممکن است ابتدا عضلات چشمی درگیر شوند و سپس سایر عضلات درگیر بیماری شوند.
از طریق کدام روش ها در طب فیزیکی می توان بیماری میاستنی گراویس را کنترل کرد؟
پزشکان و متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی یک برنامه درمانی منظم را برای درمان میاستنی گراویس ارائه می‌دهند. قبل از ارائه راهکار برای درمان، پزشکان باید در ابتدا این بیماری را تأیید کنند و پس از تأیید راهکارهای درمانی را ارائه دهند.
راه های تشخیصی برای درمان میاستنی گراویس عبارتند از:
- بررسی توانایی اعصاب با تست تحریک عصبی تکرار شونده
- آزمایش‌های تنفسی
- سی تی اسکن و ام آر آی برای بررسی تومور در غده تیموس
- نوار عصب و عضله
- آزمایش خون
روش های رایج برای درمان میاستنی گراویس عبارتند از:
ورزش درمانی
متخصصان طب فیزیکی به کمک ورزش‌های هوازی با شدت کم، حرکات استقامتی و فیزیوتراپی به بهبود عضلات فرد بیمار کمک می‌کنند. همچنین در ورزش درمانی، فیزیوتراپی تنفسی نیز انجام می‌شود تا به کمک آن بیمار بتواند به مشکلات تنفسی غلبه پیدا کند. انجام ورزش‌های سنگین و حرکات ایزومتریک در بیماران مبتلا به میاستنی گراویس ممنوع است.
دارو درمانی
ممکن است متخصص طب فیزیکی از دارو درمانی برای درمان میاستنی گراویس استفاده کند. داروهایی که به این منظور استفاده می‌شود در دسته کورتیکواستروئیدها، سرکوب‌کننده‌های ایمنی و مهارکننده‌های کولین استراز قرار می‌گیرند. این داروها ممکن است در داخل ورید تزریق شوند.
پلاسما فرزیس
در این روش درمانی اجزای مختلف خون از یکدیگر جدا می‌شوند و پلاسمای فرد بیمار تصفیه می‌شود. در بیماری میاستنی گراویس هر جلسه مقدار زیادی پلاسما از فرد گرفته می‌شود و اتو آنتی‌بادی‌ها از پلاسما حذف می‌شوند و سطح آنها کاهش پیدا می‌کند. ممکن است در این روش، پلاسما به صورت کلی تعویض شود. جایگزین آلبومین و نرمال سالین نیز در این روش انجام می‌شود. به‌مرورزمان این روش باعث بهبود ضعف عضلانی می‌شود.
طب سوزنی
متخصص طب فیزیکی از طریق طب سوزنی مسیرهای مسدود شده عصبی را باز می‌کند و باعث تسهیل عملکرد عضلات می‌شود؛ بدین طریق درمان میاستنی گراویس انجام می‌شود.
نتیجه گیری
بیماری میاستنی گراویس یکی از بیماری‌های خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به مسیرهای عصبی که سیگنال‌های حرکتی را به عضلات می‌رسانند؛ حمله می‌کند و باعث تضعیف در عملکرد عضلات مختلف بدن می‌شوند به همین سبب این بیماری جزو اختلال‌های عصبی عضلانی نیز طبقه بندی می‌شود. به کمک متخصصان مختلف مانند متخصصان مغز و اعصاب و متخصصان طب فیزیکی می‌توان این بیماری را کنترل کرد؛ به همین سبب توصیه می‌شود در صورت مشاهده علائم بلافاصله به متخصص حاذق مراجعه شود. برای کنترل این بیماری می‌توانید به مطب دکتر سارا سادات محسن الحسینی متخصص طب فیزیکی در تهران مراجعه کنید. دکتر حسینی با استفاده از روش‌های نوین طب فیزیکی مانند حرکت درمانی اقدام به درمان و کنترل این بیماری می‌کند.
