کورتیکواستروئیدها داروهای ساخته شده توسط انسان هستند که شباهت زیادی به کورتیزول دارند، هورمونی که غدد فوق کلیوی شما به طور طبیعی تولید می کنند. کورتیکواستروئیدها اغلب با اصطلاح کوتاه شده “استروئیدها” نامیده می شوند. کورتیکواستروئیدها با ترکیبات استروئیدی مرتبط با هورمون مردانه که برخی ورزشکاران از آنها سوء استفاده می کنند متفاوت است.
برخی از انواع استروئیدها چیست؟
برخی از داروهای کورتیکواستروئیدی شامل کورتیزون، پردنیزون و متیل پردنیزولون هستند. پردنیزون رایج ترین نوع استروئید مورد استفاده برای درمان برخی بیماری های روماتولوژیک (مانند آرتریت هماتوئید یا لوپوس ) است.
به چه صورت تجویز می شوند؟
داروهای استروئیدی به اشکال مختلفی در دسترس هستند که از نظر آسانی حل شدن یا مدت ماندن در بدن متفاوت است.
استروئیدها ممکن است به صورت موضعی، به محل دقیقی که مشکل وجود دارد، یا به صورت سیستمیک، که به معنای در سراسر “سیستم” یا بدن است، داده شود.
نمونه‌هایی از درمان‌های استروئیدی موضعی شامل تزریق مفاصل، قطره چشم، قطره گوش و کرم‌های پوستی است. درمان‌های استروئیدی سیستمیک شامل داروهای خوراکی (خوراکی داده می‌شود) یا دارویی که مستقیماً در ورید (داخل وریدی یا IV) یا عضلانی (از راه عضلانی) وارد می‌شود. استروئیدهای سیستمیک از طریق جریان خون به نقاط مختلف بدن گردش می کنند.
در صورت امکان، درمان های استروئیدی موضعی به جای استروئیدهای سیستمیک برای کاهش خطر عوارض جانبی تجویز می شود.
استروئیدها چگونه کار می کنند؟
استروئیدها با کاهش التهاب و کاهش فعالیت سیستم ایمنی عمل می کنند. التهاب فرآیندی است که در آن گلبول های سفید و مواد شیمیایی بدن می توانند در برابر عفونت و مواد خارجی مانند باکتری ها و ویروس ها محافظت کنند. اما در برخی بیماری ها، سیستم دفاعی بدن (سیستم ایمنی) به درستی عمل نمی کند. این ممکن است باعث شود که التهاب علیه بافت های بدن کار کند و باعث آسیب شود. علائم التهاب عبارتند از:
- سرخی.
- گرما.
- تورم.
- درد
استروئیدها تولید مواد شیمیایی که باعث التهاب می شوند را کاهش می دهند. این به کاهش آسیب بافتی تا حد امکان کمک می کند. استروئیدها همچنین با تأثیر بر نحوه عملکرد گلبول های سفید، فعالیت سیستم ایمنی را کاهش می دهند.
چه زمانی این دارو تجویز می شود؟
استروئیدها برای درمان بسیاری از شرایطی که سیستم دفاعی بدن به درستی کار نمی کند و باعث آسیب بافتی می شود استفاده می شود. استروئیدها ممکن است درمان اصلی برای برخی بیماری ها باشند.
استروئیدها در درمان برخی شرایط التهابی روماتولوژیک مانند:
- واسکولیت سیستمیک (التهاب عروق خونی) .
- میوزیت (التهاب عضله).
- آرتریت روماتوئید (آرتریت التهابی مزمن) .
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک (بیماری عمومی ناشی از عملکرد غیر طبیعی سیستم ایمنی).
آیا استروئیدها مفید هستند؟
زمانی که التهاب به اندام‌های حیاتی بدن آسیب می‌زند، استروئیدها می‌توانند اندام‌های بدن را نجات دهند و در بسیاری از موارد نجات‌دهنده زندگی هستند. به عنوان مثال، استروئیدها ممکن است از بدتر شدن التهاب کلیه جلوگیری کنند، که می تواند منجر به نارسایی کلیه در افراد مبتلا به لوپوس یا واسکولیت شود. برای این بیماران، استروئید درمانی ممکن است نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه را برطرف کند.
دوزهای پایین استروئیدها ممکن است تسکین قابل توجهی از درد و سفتی برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ایجاد کند. استفاده کوتاه مدت از دوزهای بالاتر استروئیدها ممکن است به فرد کمک کند تا پس از شعله ور شدن شدید آرتریت بهبود یابد.
چگونه پزشک تصمیم می گیرد که آیا استروئیدها درمان مناسبی هستند؟
تصمیم برای تجویز استروئیدها همیشه به صورت فردی گرفته می شود. پزشک شما سن، فعالیت بدنی و سایر داروهایی را که مصرف می کنید در نظر می گیرد. پزشک شما همچنین مطمئن خواهد شد که شما مزایا و خطرات احتمالی استروئیدها را قبل از شروع مصرف آنها درک می کنید.
مزایا و خطرات بالقوه استروئیدها با موارد زیر متفاوت است:
- ماهیت و شدت بیماری تحت درمان.
- وجود یا عدم وجود سایر جایگزین های درمانی.
- وجود یا عدم وجود سایر مشکلات مهم پزشکی.
بهترین متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تهران
عوارض جانبی احتمالی استروئیدها چیست؟
احتمال عوارض جانبی بستگی به دوز، نوع استروئید و طول درمان دارد. برخی از عوارض جانبی جدی تر از سایرین هستند. عوارض جانبی رایج استروئیدهای سیستمیک عبارتند از:
- افزایش اشتها.
- افزایش وزن.
- تغییرات در خلق و خو.
- ضعف عضلانی.
- تاری دید.
- افزایش رشد موهای بدن.
- کبودی آسان .
- مقاومت کمتر در برابر عفونت.
- صورت متورم و “پف کرده”.
- آکنه.
- پوکی استخوان (بیماری ضعیف کننده استخوان) .
- شروع یا بدتر شدن دیابت .
- شروع یا بدتر شدن فشار خون بالا .
- تحریک معده .
- عصبی بودن، بی قراری.
- مشکل در خوابیدن.
- آب مروارید یا گلوکوم.
- احتباس آب، تورم.
این عوارض شایع ترین عوارض جانبی هستند. تمام عوارض جانبی احتمالی شامل نمی شود. اگر در مورد وضعیت شخصی خود سؤالی دارید، همیشه با پزشک تماس بگیرید.
درمان غیر جراحی تنگی کانال نخاع
آیا همه عوارض جانبی دارند؟
همه بیماران دچار عوارض جانبی نمی شوند. هر چند وقت یکبار عوارض جانبی رخ می دهد از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
اگر مصرف استروئید مختصر باشد (از چند روز تا چند هفته)، ممکن است هیچ یک از عوارض ذکر شده رخ ندهد. عوارض جانبی ذکر شده در اینجا عموماً در صورت تزریق گاه به گاه استروئید برای آرتریت ، تاندونیت یا بورسیت رخ نمی دهد. با این حال، اگر مصرف استروئید شامل دوزهای بالا و طولانی مدت (از چند ماه تا چند سال) باشد، ممکن است تعداد عوارض جانبی افزایش یابد. استفاده طولانی مدت از استروئیدها با دوز بالا فقط برای بیماری های شدیدی که خطرات جدی برای بیمار ایجاد می کنند قابل توجیه است.
چگونه می توان عوارض جانبی آن را به حداقل رساند؟
برای به حداقل رساندن عوارض جانبی استروئیدها، پزشکان چندین دستورالعمل را دنبال می کنند:
- فقط در صورت لزوم از استروئیدها استفاده کنید.
- برای تشخیص علائم اولیه عوارض جانبی جدی بیمار را از نزدیک تماشا کنید.
- در صورت امکان از استروئیدهای موضعی برای مشکلات موضعی استفاده کنید.
- از کمترین دوز مورد نیاز برای کنترل بیماری استفاده کنید.
- تا زمانی که بیماری تحت کنترل است، دوز را به تدریج کاهش دهید.
- فشار خون و قند خون را اغلب کنترل کنید و در صورت لزوم درمان کنید.
- تراکم استخوان را کنترل کنید و داروها و مکمل هایی را برای کمک به سلامت استخوان تجویز کنید.
راه‌های دیگری برای جلوگیری از عوارض جانبی خاص وجود دارد، و اینها باید به صورت جداگانه با بهترین پزشک در میان گذاشته شود.
