بسیاری از بیماری‌ها فعالیت‌های جسمانی را با محدودیت روبرو و جایگاه اجتماعی فرد را دچار مشکل می‌کند. اکثر اختلالات اسکلتی، عصبی و عضلانی با این پیامد همراه هستند. علاوه بر این افراد تحت جراحی، بیماران قلبی، ریوی، قطع عضو و بسیاری موارد دیگر نیز در این گروه جای می‌گیرند. شاخه از علم پزشکی تحت عنوان طب فیزیکی و توانبخشی در کنار تشخیص و درمان، بهبود کیفیت زندگی این افراد را دنبال می‌کند. برای آشنایی بیشتر با خدمات طب فیزیکی و توانبخشی تهران مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
طب فیزیکی و توانبخشی چیست؟
رشته پزشکی از ۲۶ تخصص از جمله طب فیزیکی و توانبخشی (Physical medicine and rehabilitation) تشکیل شده است. تحصیل در این گرایش همچون سایر موارد نیازمند گذراندن دوره پزشکی عمومی و و اخذ مدرک پزشک عمومی و سپس شرکت در امتحان تخصص و کسب رتبه برتر در امتحان و پذیرش در آزمون دستیاری است. این رشته تحت عنوان پزشکی فیزیوتراپی و توانبخشی نیز شهرت دارد. افراد دارای تخصص در این زمینه فیزیاتریست (Physiatrist) نامیده می‌شوند. متخصصان این رشته به واسطه دانش کامل و جامع در زمینه آناتومی، اختلالات عملکردی، سیستم عصبی عضلانی و اسکلتی نقش مؤثری در بهبود هرچه سریع‌تر بیماران دارند.
متخصصان مراکز طب فیزیکی و توانبخشی تهران چه اهدافی را دنبال می کنند؟
متخصصان مراکز طب فیزیکی و توانبخشی تهران و سایر شهرها در کنار تشخیص و درمان، افزایش استقلال بیماران در انجام فعالیت‌های روزمره را دنبال می‌کنند. در واقع هدف اصلی طب فیزیکی و توانبخشی، بهبود کیفیت زندگی در بیماران است. این در حالی است که سایر تخصص‌های پزشکی تمرکز خود را بر تشخیص و درمان بیماری قرار می‌دهد. متخصص برای دستیابی به هدف مذکور وضعیت کلی جسم و روح (به جای عضو یا اندام آسیب دیده) زیر ذره بین می‌گیرد.
وظیفه فیزیاتریست چیست؟
حوزه فعالیت پزشکان در همه تخصص ها به صورت دقیق و واضح مشخص نیست. بلکه در بعضی بخش ها اهداف متخصصان دارای هم پوشانی است؛ به عنوان مثال می توان به شباهت های وظایف متخصص ارتوپدی، مغز و اعصاب و طب فیزیکی و توانبخشی اشاره کرد. متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی تهران و سایر شهرها وظیفه تشخیص، درمان و توانبخشی بعد از آن را برعهده دارند.
تشخیص
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی برای تشخیص عارضه از معاینه بالینی استفاده می‌کند. علاوه بر این، سابقه پزشکی فرد نیز مدنظر قرار می‌گیرد. در ادامه انجام آزمایش‌های مختلف برای تشخیص قطعی عارضه ضرورت می‌یابد. مهم‌ترین آزمایش‌های تجویز شده در این زمینه شامل نوار عصب و عضله، سونوگرافی عصبی، اسکلتی و عضلانی است. در شرایطی نیز تصویربرداری رادیولوژی، CT Scan، MRI و … انجام می‌شود. متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تهران تمامی جنبه‌های زندگی بیمار خصوصاً بخش‌های آسیب دیده از بیماری را مدنظر قرار می‌دهد. سپس با توجه به شرایط یک برنامه تخصصی در اختیار بیمار قرار می‌گیرد. هدف از این برنامه یک زندگی سالم، عاری از درد و بدون نیاز به جراحی است.
درمان
بعد از تشخیص، درمان عارضه به رروش‌های مختلف انجام می‌شود. از رایج‌ترین روش‌های درمانی مورد استفاده توسط فیزیاتریست ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لیزر درمانی
- رژیم دارویی
- طب سوزنی
- تزریق بوتاکس
- شاک ویو تراپی
- استفاده از پروتز
- تمرینات ورزشی مخصوص
- شرکت در جلسات فیزیوتراپی
- مگنت تراپی یا مغناطیس درمانی
- استفاده از آتل (بریس) و کفش طبی برای درمان کف پای صاف، زانوی پرانتزی و ضربدری انحرافات ستون – فقرات
- تکار تراپی (رفع اختلال با امواج رادیو فرکانس)
- بیوفیدبک (کنترل عملکرد بدن به کمک ذهن)
- تزریق محرک‌های تولید فاکتور رشد سلول‌ها (پرولوتراپی)
- تزریق در مفصل یا بافت نرم (مثل تزریق اوزون، پلاسمای غنی از پلاکت و …)
توانبخشی
توانبخشی بیمار یک اقدام گروهی است و با تلاش یک شاخه از پزشکی به دست نمی‌آید. متخصصان فیزیاتریست برای دستیابی به بهترین نتیجه در این زمینه به صورت تیمی با سایر متخصصان ازجمله فیزیوتراپیست، روان‌شناس، کار درمانگر، گفتار درمانگر و … همکاری می‌کنند. توانبخشی شامل رسیدگی به نیازهای روحی و اجتماعی بیمار در کنار نیازهای جسمی است.
چه کسانی به طب فیزیکی و توانبخشی نیاز دارند؟
هدف از طب فیزیکی و توانبخشی، درمان بدون جراحی اختلالات اسکلتی و عضلانی، بیرون زدگی دیسک کمر و گردن، سیاتیک، آرتروز زانو بدون جراحی است به کمک طب فیزیکی و توانبخشی تا بیشتر از ۹۵ درصد دیسک‌های ستون فقرات نیاز به جراحی ندارند.
اغلب بیماران دارای اختلال در عملکرد استخوان، عضله و عصب بعد از بیماری با مشکلات حرکتی روبرو می‌شوند؛ به عنوان مثال می‌توان به شکستگی استخوان، کمردرد، بیرون زدگی دیسک کمر و گردن، سیاتیک، پوکی استخوان، آرتروز و کشیدگی یا پارگی تاندون اشاره کرد. گیر افتادن عصب در آرنج و مچ، انحراف ستون فقرات، افتادگی شانه و بدفرمی اندام‌های حرکتی از دیگر اختلالات عصبی، اسکلتی و عضلانی بشمار می‌روند. بیماران دچار اختلال سیستم عصبی نیز در اکثر موارد دچار افت کیفیت زندگی می‌شوند. به همین دلیل این‌گونه افراد در اکثر موارد به طب فیزیکی و توانبخشی نیاز دارند. ضربه مغزی، سکته مغزی، فلج مغزی، ام اس، گلین باره، پارکینسون و … از جمله این موارد به شمار می‌روند. سایر گروه‌های نیازمند به خدمات طب فیزیکی و توانبخشی تهران عبارتند از:
- آسم
- سرطان
- سوختگی
- پیوند عضو
- نارسایی قلبی
- مشکلات ریوی
- قطع یا نقص عضو
- ریکاوری بعد از عمل
- بی اختیاری ادرار و مدفوع
- گرفتگی و اسپاسم عضلانی
- آسیب‌دیدگی‌های ورزشی
نکته!
بهره گیری از خدمات مراکز طب فیزیکی و توانبخشی تهران و سایر شهرها در هر سنی (از کودکی تا بزرگسالی) اامکان‌پذیراست؛ زیرا ابتلا به اختلالات عصبی، عضلانی، اسکلتی، قلبی، عروقی، ریوی و … محدودیت سنی نداشته و در هر رده‌ای مشاهده می‌شود. این اختلالات در اکثر موارد فعالیت‌های روزمره فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل برای حفظ عملکرد شخصی و اجتماعی استفاده از خدمات مراکز طب فیزیکی و توانبخشی تهران یا سایر شهرها ضرورت دارد.
سخن پایانی
ما در این مقاله به بررسی یکی از شاخه‌های علم پزشکی تحت عنوان بررسی طب فیزیکی و توانبخشی پرداختیم. وجه تمایز این مورد با سایر شاخه‌های پزشکی متمرکز شدن بر بهبود کیفیت زندگی و استقلال بیماران در کنار تشخیص و درمان آن است. بسیاری از افراد گمان می‌کنند که تنها بیماران مبتلا به مشکلات اسکلتی عضلانی با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند؛ اما حقیقت این است که اکثر بیماران و افراد تحت جراحی بخشی از استقلال خود را در مسیر درمان از دست داده و به بازیابی آن نیاز دارند. دکتر سارا حسینی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تهران با بهره گیری از بهترین راهکارهای درمانی آماده خدمت رسانی به متقاضیان است. برای گرفتن وقت مشاوره و نوبت اینترنتی از اینجا اقدام کنید.
