پیشرفت علم پزشکی، درمان آرتروز زانو بدون جراحی را امکان پذیر کرده است. آرتروز زانو انواع مختلفی دارد که با توجه به علل، علائم و میزان درگیری تقسیم بندی می شوند. افراد زیادی در سراسر جهان با این بیماری و درد ناشی از آن درگیر هستند؛ روش های بدون جراحی می تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن اثرات مثبت بسیاری بگذارد و فرد بیمار را به آرامش برساند. در این مقاله به بررسی روش های درمان آرتروز زانو بدون جراحی می پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
آرتروز زانو چیست؟
آرتروز زانو نتیجه ساییدگی مفصل های زانو است. این بیماری در صورت پیشرفت باعث تخریب غضروف ها در محل مفصل می شود. غضروف وظیفه حرکت راحت استخوان ها بدون اصطکاک را بر عهده دارد. زمانی که غضروف ها آسیب می بینند؛ حرکت دادن زانو برای فرد سخت می شود و افراد به درد بسیار زیادی دچار می شوند.
انواع علل درد زانو
زانوی دوندگان، آب آوردن زانو، آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت شایع ترین انواع آرتروز زانو هستند.
آرتریت روماتوئید
این بیماری نوعی بیماری خود ایمنی محسوب می شود و زمانی فرد را درگیر می کند که سیستم ایمنی بدن پوشش مفصلی را عامل بیگانه تلقی و به آن حمله کند و باعث ایجاد تورم در زانو و تغییر شکل مفصل شود. به این نوع آرتروز روماتیسم مفصلی نیز گفته می شود. علت دقیق این بیماری به طور دقیق شناخته شده نیست. در معرض استرس شدید قرار گرفتن می تواند باعث فعال شدن عوامل به وجود آورنده این بیماری شود. کاهش اشتها، تب، کمبود انرژی، کم خونی، ایجاد توده هایی در زیر بافت پوست، درد و ورم مفاصل از علائم این بیماری است.
استئوآرتریت
استئوآرتریت می تواند در اثر فشار آوردن طولانی مدت به زانو به وجود آید. در این بیماری غضروف زانو به آرامی تحلیل می رود. این نوع آرتروز در بین افراد سالمند بالای ۷۰ سال بسیار شایع است. درد، تورم، سفت شدن مفصل، اختلال خواب و اختلال در فعالیت های روزانه از علائم این بیماری است.
زانوی دوندگان
در اثر فعالیت های تکراری و پشت سر هم مانند دوچرخه سواری، پیاده روی طولانی مدت و دویدن زیاد ممکن است مفصل زانو دچار التهاب شود. التهاب مفصل باعث ایجاد درد و تورم زیادی می شود. تقویت عضلات ساق پا از طریق تمرینات کششی می تواند این عارضه را بهبود بخشد.
آب آوردن زانو
در اثر آسیب هایی مانند نقرس، ضربه های مهلک به زانو و کیست استخوان زانو این مشکل ممکن است به وجود بیاید. افیوژن زانو نام دیگر این عارضه است. از طریق تزریق کورتیکواستروئید درد زانوی این افراد را کاهش می دهند.
روش های بدون جراحی آرتروز زانو
آرتروز خفیف یا متوسط مفصل زانو با ترکیبی از دارو و درمان‌های، طب فیزیکی و توان بخشی می‌تواند باعث تسکین درد و سفتی و بهبود تحرک شود. موارد زیر از روش‌های جدید درمان آرتروز زانو بدون جراحی هستند:
درمان آرتروز زانو با فیزیوتراپی
یکی از مؤثرترین راه های درمان آرتروز زانو بدون جراحی، فیزیوتراپی است. کسانی که به تازگی متوجه بیماری خود شده اند می توانند با این روش به راحتی بیماری خود را کنترل کنند.
متخصص طب فیزیکی و توان بخشی تمرینات کششی و تقویتی به بیمار آموزش می دهد که این تمرینات باعث تقویت عضلات اطراف زانو می شود و درد بیمار تسکین داده می شود.
مزیت های فیزیوتراپی: افزایش انعطاف پذیری زانو، امکان انجام تمرینات در منزل، نداشتن عوارض جانبی و هزینه مناسب نسبت به روش های دیگر از مهم ترین مزیت های فیزیوتراپی است.
روش انجام: متخصص طب – فیزیکی در ابتدا شرح حال کاملی از بیمار می گیرد؛ سپس با توجه به میزان آسیب دیدگی زانو، سن و شغل بیمار مناسب ترین تمرینات را برای او تجویز می کند. بیمار باید با توجه به برنامه تنظیم شده تمرینات را به طور دقیق و منظم انجام دهد. ممکن است متخصص طب فیزیکی در کنار تجویز حرکات نرمشی، بریس طبی برای بیمار تجویز کند. بریس طبی فشار وارد آمده به زانوی بیمار را کاهش می دهد. ممکن است متخصصان طب فیزیکی و توان بخشی از روش های درمانی دیگری مانند هیدروتراپی برای اثرگذاری بیشتر کمک بگیرند.
درمان آرتروز زانو با طب سوزنی
در صورتی که افراد به آرتروز زانوی خفیف و متوسط دچار شده باشند می توانند از طریق طب سوزنی برای کاهش دردهای خود اقدام کنند.
روش انجام: برای درمان آرتروز زانو بدون جراحی از طریق طب سوزنی باید به متخصص طب فیزیکی و توان بخشی مراجعه کرد. متخصصین طب فیزیکی و توان بخشی با معاینات جسمانی کامل بیمار، درجه بیماری و میزان درگیری را مشخص می کنند. اگر احتمال دهند که طب سوزنی می تواند؛ برای کاهش درد و تورم چاره ساز باشد چندین جلسه طب سوزنی برای بیمار در نظر گرفته می شود. در این جلسات پزشک با استفاده از سوزن های مخصوص، نقاط خاصی را در زانو تحریک می کند. تحریک این نقاط باعث ترشح آنزیم ها و مواد ضد التهاب در بدن می شود. همچنین از طریق طب سوزنی مسیرهای مسدود شده انرژی باز می شوند و جریان خون در بدن افزایش پیدا می کند. با افزایش گردش جریان خون و لنف مواد مغذی و هورمون های آرام بخش در اختیار بدن قرار می گیرد و سموم از بدن دفع می شوند. بدین ترتیب درد ناشی از آرتروز از بین می رود.
مزیت های طب سوزنی: افزایش گردش خون، رسیدن بدن به حالت تعادل و آرامش، از بین رفتن گره های دردناک در عضلات و فاسیا، فعال شدن سیستم خود ترمیمی بدن، فعال شدن سیستم تسکین درد بدن، افزایش ترشح سروتونین، غیر تهاجمی بودن و ایمن بودن از مهم ترین مزیت های طب سوزنی است.
درمان آرتروز زانو از طریق تزریق اسید هیالورونیک
ویسکوساپلمنتیشن یکی از مؤثرترین روش ها برای درمان آرتروز زانو بدون جراحی است. در این روش درمانی مایع ژله مانند و غلیظی به نام هیالورونیک اسید در فضای مفصلی زانو تزریق می شود. بعد از تزریق ژل اصطکاک زانو ها از بین می رود و زانوی فرد به حالت طبیعی باز می گردد. این ژل نقش غضروف زانو را ایفا می کند و با ایجاد فاصله بین دو سر مفصل زانو مشکل بیمار را برطرف می کند.
تأثیرگذاری این روش: این روش جزو روش های بسیار مؤثر است که با توجه به شدت بیماری می تواند بین ۳ تا ۹ ماه بیمار را از درد ها و عوارض آرتروز زانو دور نگه دارد. بعد از اتمام این مدت فرد مجدداً برای تزریق به مطب پزشک متخصص مراجعه می‌کند.
مراقبت های بعد از تزریق: بعد از تزریق بیمار باید ۴۸ ساعت استراحت کند و از فعالیت های متوسط و سنگین خودداری کند. اگر آرتروز زانو به علت آب آوردن زانو باشد؛ پزشک قبل از تزریق ژل مایع مفصلی را خارج می کند. ممکن است بیمار بعد از تزریق ژل کمی گرمی، درد خفیف و تورم در زانو مشاهده کند که با کمپرس سرد این علائم به زودی برطرف می شوند.
درمان آرتروز زانو با اوزون تراپی
روش درمانی ازون تراپی روشی جدید در درمان است. در حقیقت ازون تراپی پاسخی است به تلاش های علم پزشکی به یافتن جایگزینی مناسب برای کورتون درمانی. در این روش درمانی از گاز ازون که غلظت آن توسط پزشک معالج تعیین می شود، در درمان استفاده می شود. ازون تراپی دارای خواص ضد التهابی، ضد درد و نیز اثرات ترمیمی می باشد. گاز ازون در زانو باعث بازسازی غضروف مفصلی می‌شود
مزایای اوزون تراپی
- این روش درمانی عوارض جانبی ندارد.
- نتایج حاصل از آن اثر طولانی مدتی برای درمان درد دارد. روشی کم تهاجم است.
- اوزون تراپی جزء درمان های سرپایی به شمار می رود و دوره نقاهت آن بسیار کوتاه است.
- اوزون تراپی در زمان کوتاهی انجام می شود.
- اوزون تراپی از نظر هزینه نسبت به جراحی بسیار به صرفه تر است.
- اوزون تراپی دردی برای بیمار ایجاد نمی کند.
تزریق PRP
تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، یکی از روش های درمانی مؤثر در درمان آرتروز زانو می باشد. در این روش با استفاده از خون بیمار، پلاکت های تغلیظ شده را می گیرند. به دلیل اینکه پلاسمای غنی از پلاکت، حاوی فاکتورهای رشد است، باعث تسریع در روند بهبودی می شوند.
هدف از تزریق پی آر پی درمان آسیب دیدگی توسط بدن می باشد، این روش نه تنها منجر به رفع علایم از جمله درد جلوی زانو می شود، بلکه باعث بهبودی نیز می شود. تأثیر این روش تا حدی است که گاهی لزوم استفاده از دارو و جراحی را برای بیمار از بین می رود. این روش برای درمان درد زانو ناشی از آسیب دیدگی های تاندون، رباط، غضروف و استخوان های زانو و همچنین در موارد ابتلا به آرتریت مورد استفاده قرار می گیرد.
ابتدا مقدار کمی خون از بیمار گرفته می شود، سپس با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ در سرعت بالا چرخانده می شود، تا بدین ترتیب پلاکت ها تغلیظ شوند. سپس مایع حاصل دور کشکک زانو و یا در نزدیکی آن تزریق می شود. غلظت فاکتورهای رشد با این روش ۳ الی ۵ برابر بیشتر است
نتیجه گیری
پیشرفت علم پزشکی باعث شده است تا روش های مؤثر زیادی برای درمان آرتروز زانو بدون جراحی به کار گرفته شود. کاردرمانی، فیزیوتراپی، تزریق هیالورونیک اسید، استفاده از امواج صوتی (اولتراسوند)، آب درمانی، اوزون تراپی و لیزر تراپی از جمله رایج ترین روش های درمان آرتروز زانو بدون جراحی است. در مطب دکتر سارا سادات محسن الحسینی با استفاده از پیشرفته ترین امکانات بیماران مبتلا به آرتروز زانو، درمان می شوند. برای اثرگذاری بیشتر ممکن است؛ از چند روش درمانی به صورت هم زمان استفاده شود.
