تأثیر طب فیزیکی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا

سندروم فیبرومیالژیا یکی از سندروم‌هایی است که با درد مزمن در بسیاری از نقاط بدن خود را نشان می‌دهد. علاوه بر درد، این سندروم باعث احساس خستگی و حساسیت موضعی در عضلات و استخوان‌ها می‌شود. سندروم FM که نام دیگر این بیماری است؛ می‌تواند مشکلات دیگری همچون اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی و اختلال در سیستم غدد را به وجود بیاورد. طب فیزیکی می‌تواند تأثیر زیادی بر افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به این سندروم داشته باشد. در ادامه مطلب در خصوص نشانه‌ها و درمان سندروم فیبرومیالژیا صحبت می‌شود.

علت ها و نشانه های فیبرومیالژیا چیست؟

علت دقیق بیماری فیبرومیالژیا هنوز مشخص نیست و با وجود پیشرفت علم پزشکی ناشناخته مانده است؛ اما علت‌های ژنتیکی مهم‌ترین نقش را در ایجاد این بیماری دارند. به صورت کلی نیز می‌توان اختلال در سیستم‌های بدن را به این بیماری مرتبط دانست. برخی از رایج‌ترین این علت‌ها عبارتند از:

• نارسایی در عملکرد دستگاه عصبی مرکزی
• تغییرات در میزان ترشح انتقال‌دهنده‌های عصبی از پایانه‌های آکسونی
• بی نظمی در ترشح بسیاری از هورمون‌ها مانند هورمون رشد
• بی نظمی شدید در خواب و عدم توانایی در به خواب رفتن عمیق
• مشکلات روانی خصوصاً اختلالات خلقی مانند افسردگی و اختلالات شناختی
• ترومای فیزیکی
• استرس و فشار بیش از حد روانی

بررسی‌های اپیدمیولوژی نشان داده است که شیوع این بیماری در زنان نسبت به مردان بیشتر است. این بیماری جزو سندروم‌هایی است که به سختی تشخیص داده می‌شود و تشخیص آن با فهرست علامت‌ها دشوار است؛ تشخیص افتراقی می‌تواند به پزشکان برای تشخیص کمک کند. در تشخیص افتراقی علائم بیماری فیبرومیالژیا با سایر بیماری‌های احتمالی مقایسه می‌شود. مهم‌ترین علائم سندروم FM عبارتند از:

• خشکی مفاصل در هنگام صبح
• احساس خستگی بیش از حد
• احساس کمبود خواب
• درد شدید در نقاط حساس مانند پشت سر، پایین گردن، در قسمت آرنج، پایین کمر و غیره
• درد به صورت سوزش عمیق با گزگز
• افت فشار خون در هنگام بلند شدن از زمین
• تکرر ادرار و سوزش ادرار
• احساس درد در صورت
• سردرد مزمن
• مشکلات بینایی
• حالت تهوع و سرگیجه
• اسپاسم ناگهانی عضلات
• افزایش وزن
• مشکلات مربوط به تمرکز و حافظه
• داشتن اضطراب

درمان بیماری فیبرومیالژیا

بیماران مبتلا به سندروم فیبرومیالژیا برای کاهش دردها، بهبود کیفیت زندگی و درمان نشانه‌های این سندروم می‌توانند به متخصص طب فیزیکی مراجعه کنند. متخصص طب فیزیکی با معاینه فیزیکی و گرفتن شرح حال از بیمار بعد از تأیید این بیماری، با استفاده از روش‌هایی به بیمار کمک می‌کند تا بتواند این بیماری را بهتر کنترل کند. برخی از روش‌های درمان این بیماری عبارتند از:

ماساژ دادن

پزشک متخصص طب فیزیکی از طریق ماساژ نقاط خاص، باعث کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی عضلات و کاهش اضطراب استرس در مبتلایان می‌شود. نوع ماساژی که برای بهبود این بیماران استفاده می‌شود با ماساژهای دیگر متفاوت است؛ به‌عنوان‌مثال برای این بیماران نباید از روش ارتعاشی استفاده کرد و ماساژ باید به آرامی انجام شود.

طب سوزنی

متخصص طب فیزیکی با استفاده از طب سوزنی می‌تواند با افزایش جریان خون به عضلات، ایجاد تغییر در میزان ترشح انتقال‌دهنده‌های عصبی و تحریک ترشح انکفالین ها باعث کاهش دردهای مزمن بیماران و بهبود عضلات آنها شود. به این مورد باید توجه کرد که حتماً باید طب سوزنی زیر نظر متخصص طب فیزیکی انجام شود وگرنه ممکن است عوارض زیادی مانند عفونت برای افراد داشته باشد.

طب فشاری

متخصص طب فیزیکی می‌تواند از طریق طب فشاری نیز به تسکین درد بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا کمک کند. طب فشاری اثرات طب سوزنی را دارد و برای کسانی که تمایل به طب سوزنی ندارند این روش پیشنهاد می‌شود.

روش های فیزیوتراپی

پزشک متخصص طب فیزیکی با تلفیق روش‌های مختلف فیزیوتراپی می‌تواند تأثیر شگرفی در افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندروم FM داشته باشد. فیزیوتراپی علاوه بر تسکین درد، باعث کاهش خستگی عضلات، افزایش دامنه حرکتی عضلات، کاهش استرس و اضطراب می‌شود. در فیزیوتراپی راهکارهای مدیریت درد به بیمار آموزش داده می‌شود؛ بیمار با این راهکارها می‌تواند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشد. گرما درمانی، سرما درمانی، لیزر تراپی و حرکت درمانی بخشی از روش‌های فیزیوتراپی است که تأثیر زیادی بر روند زندگی بیماران مبتلا به این سندروم می‌گذارد. گرما درمانی با افزایش جریان گردش خون در عضلات، سرما درمانی با کاهش التهاب و لیزر تراپی از طریق امواج پر انرژی باعث کاهش درد در بدن این بیماران می‌شوند.

ورزش درمانی

ورزش درمانی می‌تواند باعث افزایش ترشح هورمون‌هایی مانند سروتونین شود و از اضطراب و افسردگی ناشی از این بیماری جلوگیری کند. همچنین ورزش باعث افزایش دامنه حرکتی و تسکین دردهای بیمار از طریق افزایش ترشح اندورفین می‌شود. ورزش‌هایی مانند یوگا خصوصاً همراه با مدیتیشن، تمرینات تنفسی، ورزش‌های هوازی، پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و تای چی می‌تواند در درمان سندروم فیبرومیالژیا و عوارض آن بسیار تأثیرگذار باشد.

نتیجه گیری

بیماری فیبرومیالژیا از سندروم‌هایی است که باعث ایجاد درد، مورمور شدن، سوزش و خستگی زیاد در نقاط خاصی از بدن می‌شود. این سندروم باعث کاهش کیفیت زندگی می‌شود و اختلالات زیادی از جمله سندروم روده تحریک‌پذیر، اضطراب و افسردگی را به دنبال می‌آورد. دکتر سارا سادات محسن الحسینی می‌تواند از طریق روش‌های طب فیزیکی مانند طب سوزنی، ماساژ، گرما درمانی، لیزر تراپی و حرکت درمانی باعث بهبود نشانه‌های این بیماری و افزایش کیفیت زندگی بیماران شود. تکارتراپی در تهران نوار عصب و عضله در تهران شاک ویو تراپی در تهران لیزر پرتوان در تهران متخصص طب فیزیک و توانبخشی