فیزیوتراپی کف لگن (PFPT) شاخه ای تخصصی از فیزیوتراپی می باشد که شامل ارزیابی و درمان داخلی و خارجی عضلات کف لگن می شود. این ماهیچه ها بین استخوان های لگن و ساکروم قرار دارند و به عنوان کاسه ای برای حمایت از اندام های لگنی از جمله مثانه، روده بزرگ و رحم عمل می نمایند.
چرا ممکن است به فیزیوتراپی کف لگن نیاز داشته باشیم؟
درصورت داشتن هر نوع اختلال عملکرد کف لگن، ممکن است از فیزیوتراپی کف لگن بهره مند شوید. اختلال عملکرد کف لگن را می توان به دو مشکل طبقه بندی کرد: ماهیچه های شما خیلی سفت هستند یا خیلی ضعیف.
سفت بودن کف لگن می تواند به تکرر و فوریت ادرار کمک کند. همچنین می تواند ادرار را دردناک یا ناقص کند و می تواند باعث بیدار شدن شما در طول شب با نیاز به ادرار شود.
علاوه بر این، می تواند به بی اختیاری ادرار کمک کند (زمانی که نمی توانید به دستشویی بروید). سفت بودن کف لگن نیز به یبوست، زور زدن در هنگام اجابت مزاج و حرکات دردناک روده کمک می کند.
اگر از تنگی و ناکارآمدی کف لگن رنج می برید، ممکن است اختلال عملکرد جنسی را نیز تجربه کنید. این می تواند به صورت درد هنگام دخول، ناتوانی در دخول واژن، درد همراه با یا ناتوانی در ارگاسم و درد با تحریک جنسی ظاهر شود. در مردان نیز می تواند به صورت نعوظ دردناک و انزال زودرس ظاهر شود.
ضعیف بودن کف لگن می تواند به بی اختیاری استرسی کمک کند، که عبارت است از از دست دادن غیرارادی ادرار یا مدفوع در حین یا بعد از فعالیت. این شامل نشت در حین ورزش، یا با سرفه و عطسه است.
عضلات ضعیف کف لگن نیز به افتادگی اندام لگن کمک می کنند، یعنی زمانی که یکی از اندام های لگن شروع به جابجایی از جای خود می کند. این به سنگینی یا برآمدگی در دهانه واژن یا رکتوم کمک می کند.
اینها شرایطی است که معمولاً با زنان پس از زایمان همراه است، و در نتیجه، اکثر زنان فکر می کنند که این یک چرخش طبیعی است و متوجه نمی شوند که این چیزی است که قابل رفع است! خبر خوب این است که راه حلی فراتر از پد و پوشک وجود دارد.
اکثر افراد با درمان ضعف کف لگن بعد از ۵ تا ۷ جلسه موفق می شوند. اگر واقعاً نگران هستید، ارزیابی و تقویت قبل از زایمان می تواند به شما کمک کند تا در دوران بارداری به یک کف لگنی قوی و حمایتی برسید!
علایم و نشانه های اختلال در عملکرد کف لگن
چند علامت و نشانه شناخته شده وجود دارد که افراد در هنگام بروز مشکل در عضلات کف لگن خود با آنها مواجه می شوند. لیست علائم و نشانه های زیر برای افرادی که عضلات کف لگن ضعیف دارند رایج است. اختلال عملکرد ادرار، اختلال نعوظ، انزال زودرس، انزال دردناک و درد مزمن لگن برخی از بیماری هایی هستند که می توانند با ضعیف شدن عضلات کف لگن مرتبط باشند.
- مردان
- یبوست یا فشارهای روده
- درد مداوم در ناحیه لگن، اندام تناسلی یا راست روده.
- پرولاپس – ممکن است احساس شود که برآمدگی/فشار در رکتوم وجود دارد یا احساس نیاز به استفاده از روده بدون نیاز به رفتن است.
- نشت تصادفی ادرار هنگام ورزش، خنده، سرفه یا عطسه.
- احساس فوریت در نیاز به حمام، یا نرسیدن به موقع آن.
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- مشکل در تخلیه مثانه (ادرار ناپیوسته – توقف و شروع چندین بار) و روده.
- احساس نیاز به چندین بار اجابت مزاج در مدت زمان کوتاه.
- خارج شدن تصادفی باد.
- دردی در ناحیه کمر که با دلایل دیگر قابل توضیح نیست.
- درد در بیضه ها، آلت تناسلی (درد ارجاع شده از کف لگن) یا لگن هنگام مقاربت.نعوظ
- اختلال در نعوظ.
- انزال دردناک.
- انزال زودرس.
- عملکرد نعوظ به انقباض عضلات کف لگن برای جلوگیری از خروج خون از آلت تناسلی نیاز دارد. هنگامی که ماهیچه ها ضعیف هستند، خروج خون از آلت تناسلی متوقف نمی شود و منجر به اختلال نعوظ می شود. از طریق یادگیری کنترل اختیاری عضلات کف لگن، این امر می تواند با یادگیری نحوه شل کردن و انقباض عضلات، از انزال زودرس جلوگیری کند. بی اختیاری ادرار رابطه مستقیمی با عضلات کف لگن دارد. این ماهیچه ها به عنوان مکانیزم بسته شدن لوله از مثانه تا خروجی (مجرای خروجی ادرار) سفت می شوند و ضعف این عضلات می تواند باعث نشتی و دریبل زدن شود.
- زنان
- درد یا بی حسی در حین مقاربت.
- درد مداوم در ناحیه لگن، اندام تناسلی یا راست روده.
- افتادگی – ممکن است به صورت برآمدگی در واژن (احساس یا دیدن برآمدگی یا توده در داخل یا خارج شدن از واژن) یا احساس سنگینی، ناراحتی، کشیدن، کشیدن یا افتادن احساس شود.
- نشت تصادفی ادرار هنگام ورزش، خنده، سرفه یا عطسه (بی اختیاری استرسی).
- احساس فوریت در نیاز به حمام، یا نرسیدن به موقع آن.
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- مشکل در تخلیه مثانه (ادرار ناپیوسته – توقف و شروع چندین بار) و روده.
- احساس نیاز به چندین بار اجابت مزاج در مدت زمان کوتاه.
- یبوست یا فشارهای روده.
- خارج شدن تصادفی باد.
- دردی در ناحیه کمر که با دلایل دیگر قابل توضیح نیست.
- افتادگی یک بیماری شایع است که می تواند به دلیل ضعف عضلات کف لگن در زنان رخ دهد. این به دلیل خارج شدن رحم، مثانه، روده یا بالای واژن از موقعیت طبیعی خود و فشار دادن به داخل واژن رخ می دهد. این می تواند باعث درد و ناراحتی شود، اما می تواند با تمرینات کف لگن و تغییر سبک زندگی بهبود یابد . بی اختیاری ادرار رابطه مستقیمی با عضلات کف لگن دارد. این ماهیچه ها به عنوان مکانیزم بسته شدن لوله از مثانه تا خروجی (مجرای خروجی ادرار) سفت می شوند و ضعف این عضلات می تواند باعث نشتی و دریبل زدن می شود.
درمان افتادگی لگن در زنان با طب فیزیکی
آیا فیزیوتراپی کف لگن موثر است؟
درمان کف لگن اولین خط دفاعی برای استرس و بی اختیاری ادرار است. در بریتانیا، برای زنان قبل از اینکه عمل جراحی در نظر گرفته شود، تحت تمرین عضلات کف لگن قرار می گیرند.
قبل از تکامل فیزیوتراپی کف لگن، افراد اغلب برای درمان و پیشگیری از اختلالات کف لگن کگل تجویز می کردند. توجه به این نکته مهم است که کگل ممکن است برای هر فردی مناسب نباشد و دستورالعمل های شفاهی برای کگل کافی نیست. در سال ۲۰۰۸ دستورالعمل های بالینی در کانادا ایجاد شد که توصیه می کند “اجرای مناسب تمرینات کگل باید با معاینه دیجیتال واژینال یا بیوفیدبک تایید شود”. این بخش مهمی از بهبودی است زیرا بیش از ۳۰ درصد از زنان نمی توانند عضلات کف لگن خود را به طور موثر منقبض کنند.
اغلب پس از زایمان ودر مورد افراد مسن فیزیوتراپی کف لگن تجویز می شود، اما در مورد افراد قبل از زایمان چطور؟ تحقیقات نشان می‌دهد در میان زنانی که بین هفته‌های ۲۰ تا ۳۶ بارداری تمرینات ماهیچه‌ای کف لگن را انجام داده‌اند، میزان زایمان طولانی‌مدت در مرحله دوم، کمردرد و درد لگنی مربوط به بارداری کمتر بوده و نسبت به آن‌هایی که تمرینی انجام نداده‌اند، کمتر در معرض بی‌اختیاری ادرار هستند. . این یک زمان ضروری برای ارزیابی کف لگن، یادگیری بهترین شیوه ها برای زایمان و آماده سازی خود برای بهبودی مطلوب پس از زایمان است.
آخرین اما نه کم اهمیت – درد مزمن لگن. برای درمان واقعی یک فرد مبتلا به درد لگن، باید پیچیدگی های وضعیت آنها را درک کنیم. اگرچه سندرم‌های درد بسیاری وجود دارند که منشأ میوفاشیال دارند، اما نباید آنها را تنها به گردن ماهیچه‌های کف لگن بیاندازیم ، بلکه باید به درد ناشی از عوامل بسیاری نگاه کنیم. برای درمان و مدیریت درد لگن، مهم است که خود را با یک فیزیوتراپیست که تعامل بین درد لگن، سیستم عصبی مرکزی و رابطه عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی را درک می کند، هماهنگ کنید
افراد مبتلا به استئوآرتریت معمولاً به دلیل ضعف عضلانی، کاهش عملکرد مفاصل، کاهش تحرک و عوامل دیگر، تعادل را مختل می کنند. علاوه بر تقویت عملکردی (که در بالا ذکر شد)، فیزیوتراپهای ماهر نیز ممکن است اجزای تعادل را در برنامه درمانی شما بگنجانند که شامل تغییرات در زمین/سطح، مسافتهای پیادهروی، و ارتفاع برای شبیهسازی وظایف عملکردی روزانه در تلاش برای بهبود تعادل و کاهش خطر ابتلا افتادن
وضعیت بدن را تنظیم کنید
سخنی پایانی
فیزیوتراپیست ها متخصصان بهداشتی هستند که مشکلات و آسیب های جسمی را ارزیابی می کنند، سپس آموزش و درمان را برای ارتقای سلامت و عملکرد فیزیکی ارائه می دهند. فیزیوتراپیست ها همچنین برنامه هایی را ایجاد می کنند که شامل ورزش و کشش برای افزایش تناسب اندام و جلوگیری از آسیب می شود.
در صورتی که مبتلا به آرتریت زانو هستید طبق تجویز پزشک جلسات فیزیوتراپی را به طور منظم دریافت کنید تا روند درمان شما تسریع شود .
طب فیزیکی و توانبخشی شاخه‌ای از علم پزشکی است که در کنار تشخیص و درمان بر توانبخشی و بهبود کیفیت بیماران نیز تمرکز دارد. علاوه بر این روش‌های درمانی تجویز شده، غیرتهاجمی و بدون نیاز به جراحی است. بسیاری از افراد درگیر با اختلالات عصبی، عضلانی، اسکلتی، قلبی عروقی، ریوی و … می‌توانند با هزینه‌ای مناسب از خدمات طب فیزیکی و توانبخشی استفاده کنند. دکتر سارا سادات محسن حسینی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی به شما در درمان بیماری خود نوین ترین و اثر بخش ترین روش ها کمک خواهند کرد.
